κυρά

Αγία της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ασκήτεψε μαζί με τη Μαράνα. Η μνήμη τους τιμάται στις 28 Φεβρουαρίου.

* * *

και κερά, η (Μ κυρά και κερά)

1. οικοδέσποινα, αφέντρα («τήν έδιωξε η κυρά της»)

2. σύζυγος («πάω στην κυρά μου»)

3. γιαγιά, μάμμη

4. αγαπημένη («κυρά μου, εις όσον σέ αγαπώ, η γης βοτάνια ουκ έχει», Ερωτοπαίγνια)

5. ευλαβικός τίτλος τής Παναγίας («η Αθηνιώτισσα Κυρά», Πολίτ.)

νεοελλ.

1. (ως τιμητική προσαγόρευση γυναικών, πριν από κύριο όνομα ή προσηγορικό που δηλώνει το επάγγελμά τους ή το επάγγελμα ή αξίωμα τών συζύγων) κυρία (α. «κυρά Κατίνα» β. «κυρά δασκάλα» γ. «κυρά βουλευτίνα»)

2. φρ. α) «κυρά Μαριώ» ή «κερά Μαριώ»

μτφ. η αλεπού

β) «καλές κυράδες»

μτφ. οι νεράιδες

γ) «κυρά νύχτα» — λέγεται ειρωνικά για τους φυγόπονους

3. παροιμ. «πρώτη γυναίκα δούλα κι η δεύτερη κυρά» — η δεύτερη σύζυγος έχει τις περισσότερες περιποιήσεις

μσν.

1. βασίλισσα

2. ιδιοκτήτρια, κάτοχος

3. (γενικά) γυναίκα.